fbpx

Dieta a trądzik – zacznij od zmiany na talerzu

Podstawowe informacje o trądziku

Trądzik to jedna z najczęstszych, przewlekłych chorób skóry. Dotyczy głównie młodzieży, ale pojawia się także u osób dorosłych, szczególnie u kobiet.  Do głównych czynników wpływających na rozwój trądziku jest:

  • Kolonizacja Propionibacterium Acnes,
  • Zwiększona produkcja sebum,
  • Nadmierne rogowacenie ujść mieszków włosowych (hiperkeratoza przewodu łojowego),
  • Stan zapalny.

Trądzik jest chorobą dziedziczoną wielogenowo. Dodatkowo wykazano korelację między stresem a nasileniem trądziku. Innymi czynnikami, które mogą być związane z rozwojem trądziku  jest ekspozycja na słońce i palenie. Palenie tytoniu zaostrza zmiany w niezapalnym trądziku u dorosłych. Związane to jest z działaniem nikotyny i spadkiem produkcji witaminy E. Wpływ kosmetyków na skórę nie został dokładnie poznany, ale przypisuje im się rolę obciążającą skórę.

Zapewne warto wspomnieć o hormonach, bo to one mają ogromny wpływ na rozwój trądziku.

Czy któraś z pań przed miesiączką nie zauważa u siebie zmian na twarzy? Na pewno wiele z was wie, że zbliżają się te dni, patrząc rano w lustro. Ale dlaczego tak się dzieje?

Kilka dni przed miesiączką dochodzi do wzrostu stosunku testosteronu do estrogenów w fazie lutealnej. Niski poziom estrogenów wpływa na zmiany trądzikowe. Oprócz estrogenów wpływ na zwiększoną produkcje sebum ma: insulina, IGF-1, glikokorystkosteroidy, hormon adrenokortykotropowy, melanokoryny, a także hormony androgenne w produktach mlecznych.

IGF-1 najsilniej stymuluje zmiany trądzikowe. Wzrost IGF-1, czyli insulinopodobnego czynnika wzrostu 1, stymuluje lipogenezę w gruczołach łojowych, co skutkuje nadmierną ilością sebum, kolonizacją Propionibacberium acnes i tworzeniem się niekorzystnego dla skóry biofilmu.

Dieta a trądzik- co negatywnie wpływa na kondycję skóry i sprzyja powstawaniu trądziku?

Dieta o wysokim indeksie glikemicznym i spożywanie dużej ilości węglowodanów prostych powodują wzrost stężenia insuliny i IGF-1, które wpływają na tworzenie się zaskórniaków. Dodatkowo związki te stymulują wydzielanie androgenów i innych związków, które nasilają łojotok.

Produkty o wysokim IG: słodycze, lody, ciasteczka, ciasta, bagietki, drożdżówki, żywność gotowa, wysokoprzetworzona, cukier, miód, suszone owoce, płatki śniadaniowe, bułki, suszone owoce, ziemniaki smażone, chipsy, puree z ziemniaków, frytki.

Zaobserwowano, że dieta zachodnia bogata w tłuste mięso, produkty mleczne, nadmiar kalorii, cukry proste, żywność gotową, Fast foody nasila trądzik.

  1. Mleko i produkty mleczne

Mleko, które zawiera dwa główne białka- kazeinę i  białko serwatkowe, które wpływają na rozwój trądziku. Produkty mleczne zwiększają poziom IGF-1, promują lipogenezę łojową poprzez stymulację androgenezy i hamowanie wątrobowej produkcji SHBG. Produkt mleczne wpływają na trądzik poprzez zwiększanie IGF-1 w osoczu. Ku zaskoczeniu produkty mleczne odtłuszczone wpływają na rozwój trądziku silniej niż pełnotłuste. A jest to związane ze zmniejszeniem tłuszczu i zawartych w nim estrogenów, które mają działanie przeciwtrądzikowe. Dodatkowo wykazano, że produkty odtłuszczone zwiększają poziom IGF-1  w osoczu bardziej niż pełnotłuste.

Mleko przemysłowe często zawiera sterydy anaboliczne i inne czynniki wzrostu, które stymulują nadmierną produkcję sebum i powodują hiperkeratynizację jednostki włoskowo- łojowej.

A co z białkiem dla sportowców?

Białko serwatkowe  także wpływają na rozwój trądziku, gdyż może powodować powstawanie grudek zapalnych, krostek i zaskórniaków.

2. Alkohol

Picie alkoholu może nasilać trądzik. Po jego spożyciu wzrasta poziom testosteronu, który jest ważnym czynnikiem powiązanym z trądzikiem. Dodatkowo po spożyciu alkoholu jest on wydzielany przez pot, przez co staje się pożywką dla bakterii. ,,Napoje procentowe” osłabiają układ odpornościowy, co sprzyja rozmnażaniu baterii i powoduje zaburzenia mikrobioty jelitowej i zwiększone wydzielanie cytokin prozapalnych

3. KAWA i PRODUKTY KOFEINOWE

Brak badań, aby kawa lub produkty z kofeiną powodowały trądzik.

4. SÓL

Zwiększone spożycie soli powoduje, że zostaje on zatrzymany w skórze i pogarsza kondycję skóry.

4. CZEKOLADA

Przez wiele lat czekoladę oskarżano o wpływ na rozwój trądziku. Jednak nadal brak jest wiarygodnych danych czy prawdziwa gorzka czekolada zaostrza lub wywołuje trądzik. Dotychczasowe badania opierały się na spożywaniu czekoladowych batoników, które nie dość że zawierały składniki mleczne (a już wiemy, jak produkty z tej kategorii wpływają na skórę) to czekolada zawierała  uwodorniane tłuszcze.

CO UWZGLĘDNIĆ W DIECIE DLA OSÓB BORYKAJĄCYCH SIĘ Z TRĄDZIKIEM?

Dieta powinna być przede wszystkim pełnowartościowa, zbilansowana, bogata w duże ilości witamin i składników mineralnych, dostosowana do stylu życia, zdrowia, wieku, aktywności fizycznej, płci i wielu innych czynników.  Główne jej składniki to:

  • Warzywa,
  • Owoce o niskim IG (ale nie tylko),
  • Pełnoziarniste produkty zbożowe,
  • Zdrowe tłuszcze z orzechów, pestek, nasion, oliwy z oliwek, awokado, chia,
  • Tłuste ryby morskie, bogate w kwasy omega-3.

Zaleca się dietę opartą o niski indeks glikemiczny, który łagodzi zmiany trądzikowe i zwiększa wrażliwość na insulinę.

Warto wspomnieć o zielonej herbacie, która bogata jest w polifenole, które zmniejszają nadmierne wydzielanie sebum oraz mają właściwości przeciwbakteryjne.

Na szczególną uwagę zasługuje dieta śródziemnomorska. Osoby, które opierały dietę o jej zalecenia rzadziej zgłaszały występowanie trądziku, niż osoby żywiące się zgodnie z dieta zachodnią.

Kwasy omega-3 (znajdujące się w nasionach chia, orzechach włoskich, siemieniu lnianym, oleju lnianym, łososiu, makreli, śledziach) łagodzą stany zapalne,  hamują wydzielanie Il-1, IL6,Il8 i TNF-alfa, które są głównymi mediatorami zapalnymi. Niski ich poziom, powiązany jest ze stanem zapalnym u osób z trądzikiem.  Suplementacja przez 10 tygodni omega-3 zmniejszało zmiany zapalanie i niezapalne.

WITAMINY  I SKŁADNIKI MINERALNE

W leczeniu trądziku należy zadbać o odpowiednią podaż witaminy A i cynku.

  • Cynk niezbędny jest do prawidłowego funkcjonowania skóry. Około 6% cynku znajduje się w skórze. U osób z trądzikiem wykazano niższą zawartość cynku w surowicy. Suplementacja w leczeniu ciężkiego i zapalnego trądziku okazała się skuteczna. Cynk jest bakteriostatyczny wobec P.acnes, hamuje chemotaksje i zmniejsza stan zapalny. Zaleca się suplementacje cynkiem po posiłku aby zapobiec zaburzeniom żołądkowo-jelitowym.

Źródła cynku: pestki dyni, kakao, kasza gryczana, migdały, słonecznik, pieczywo razowe, pieczarki, mięso, ryby, owoce morza, warzywa kapustne, otręby pszenne, rośliny strączkowe, komosa ryżowa,sezam

Osoby z cerą trądzikową mają niższe stężenie przeciwutleniaczy w osoczu. U osób z trądzikiem zaobserwowano niższy poziom selenu. Dlatego warto zbadać i rozważyć suplementację tym pierwiastkiem.
Szczególne znaczenie moją antyoksydanty. Dlatego warto do diety włączyć czerwone winogrona, czerwone wino, orzeszki ziemne, owoce morza, cebulę, czosnek, owoce jagodowe: maliny, truskawki, jeżyny, jagody, borówki, aronie, granat oraz przyprawy: goździki, kurkuma, imbir, tymianek, pieprz Cayenne, cynamon, rozmaryn, gałka muszkatołowa, świeży pieprz. które bogate są w przeciwutleniacze. Resweratrol w czerwonym winie okazał się bakteriobójczy wobec P.acnes.

Dodatkowo do diety warto włączyć olej z ogórecznika lub wiesiołka ze względu na obecność kwasów GLA, które poprawiają kondycję skóry w trądziku i zmniejszają stan zapalny. Więcej o tych olejach w poprzednim artykule.

Podsumowanie

Dieta ma ogromny wpływ na rozwój trądziku. Odpowiednie żywienie oparte na jak najmniej przetworzonych produktach, owocach, warzywach,  rybach, produktach pełnoziarnistych, produktach antyoksydacyjnych, piciu odpowiedniej ilości płynów- w tym zielonej herbaty pomoże w walce z trądzikiem. Nie idźmy za modą DIETY ZACHODU- porzućmy gotowe obiady, Fast foody, słodycze, słone przekąski, hamburgery ociekające tłuszczem. Raz na jakiś czas jak najbardziej, ale na co dzień starajmy się wybierać dobrej jakości żywność.

Hipokrates: ” Niechaj pożywienie będzie lekarstwem, a lekarstwo pożywieniem”!

 Bibliografia:

  1. Claudel JP, Auffret N, Leccia MT, Poli F, Dréno B: Acne and nutrition: hypotheses, myths and facts. J Eur Acad Dermatol Venereol. 2018 Oct;32(10):1631-1637.
  2. Romańska-Gocka K, Woźniak M, Kaczmarek-Skamira E, Zegarska B: The possible role of diet in the pathogenesis of adult female acne. Postepy Dermatol Alergol. 2016 Dec;33(6):416-420.
  3. Smith EV, Grindlay DJ, Williams HC: What’s new in acne? An analysis of systematic reviews published in 2009-2010. Clin Exp Dermatol. 2011 Mar;36(2):119-22; quiz 123.
  4. Whitney P, Bowe MD, Smita S., Joshi MD, Alan R, Shalita MD: Diet and acne. Journal odf the American Acadmy of Dermatlogy, July 2010
  5. Jung JY, Kwon HH, Hong JS, Yoon JY, Park MS, Jang MY, et.al: Effect of Dietary Supplementation with Omega-3 Fatty Acid and Gamma-linolenic Acid on Acne Vulgaris: A Randomised, Doubleblind, Controlled Trial. Acta Derm Venereol. 2014 Sep;94(5):521-5.
  6. Marson JW, Baldwin HE: An Overview of Acne Therapy, Part 1: Topical therapy, Oral Antibiotics, Laser and Light Therapy, and Dietary Interventions. Dermatol Clin. 2019 Apr;37(2):183-193.

Przyłącz się do konwersacji

  1. Avatar

1 komentarz

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *